#1. Khái niệm Logistics hàng không
Logistics hàng không là một trong những ngành phổ biến trên thế giới với đặc thù là nhanh chóng, chính vì thế các dịch vụ của ngành này được các công ty sản xuất, công nghệ cao, đặc biệt các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu lựa chọn. Nhưng hiện ở Việt Nam, logistics hàng không vẫn còn là khái niệm tương đối mới mẻ.
Vậy cụ thể, logistics hàng không là gì? Các loại dịch vụ và đơn vị nào hiện dẫn đầu về ngành này? Hãy khám phá trong bài viết sau đây.
Logistics là gì?
Logistics là tập hợp các hoạt động nhằm đảm bảo cung cấp các thành phần cần thiết cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng hàng hóa một cách kịp thời, hiệu quả.
Đối tượng của Logistics trước đây chỉ là hàng hóa, sản phẩm hữu hình. Tuy nhiên, hiện nay người ta cũng sử dụng Logistics cho cả những đối tượng như dịch vụ, thông tin, năng lượng…
Về phía người quản lý, Logistics luôn gắn với việc phải lựa chọn phương án tối ưu nhằm kiểm soát hiệu quả về thời gian và chi phí trong suốt quá trình hàng hóa lưu thông.
Điều 233 Luật Thương mại 2005, dịch vụ Logistics được quy định cụ thể như sau:
“Dịch vụ Logistics là hoạt động thương mại, theo đó thương nhân tổ chức thực hiện một hoặc nhiều công đoạn bao gồm nhận hàng, vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm thủ tục hải quan, các thủ tục giấy tờ khác, tư vấn khách hàng, đóng gói bao bì, ghi ký mã hiệu, giao hàng hoặc các dịch vụ khác có liên quan tới hàng hóa theo thỏa thuận với khách hàng để hưởng thù lao”.
Logistics hàng không là gì?
Về cơ bản, logistics hàng không cũng giống như các mảng logistics đường biển, đường bộ hay các dạng khác, đó là đảm bảo đưa hàng hoá từ điểm A đến điểm B một cách hiệu quả và đáp ứng nhu cầu khách hàng. Tuy nhiên, có những khác biệt quan trọng giữa Logistics hàng không so với Logistics đường bộ và Logistics đường biển như sau:
- Tốc độ
- Chi phí
- Khả năng vận chuyển hàng hóa: Kích thước, khối lượng, thời gian…
- Quản lý và theo dõi hàng hóa
Ngành Logistics Hàng không tuy chỉ phục vụ khoảng 1,7% khối lượng thương mại Quốc tế nhưng lại chiếm tới 35% giá trị thương mại toàn cầu. Theo Hiệp hội hàng không quốc tế (IATA), trước khi xảy ra đại dịch toàn cầu, logistics hàng không đã không ngừng tăng trưởng qua từng năm. Đến năm 2019, tổng doanh thu vận tải đã đạt trên 116 tỷ USD.
Các loại dịch vụ của logistics hàng không
Logistics hàng không – Không chỉ có mỗi “bầu trời”. Có một sự thực rằng, trong Logistics Hàng không, các hoạt động vận tải trên không chỉ chiếm từ 10 – 20% thời gian. Phần còn lại được thực hiện hoàn toàn trên “mặt đất”.
Logistics Hàng không là một chuỗi các hoạt động liên kết kéo dài từ “mặt đất” đến “bầu trời”.
Hiện tại, ở Việt Nam, không nhiều cá nhân/doanh nghiệp có thể tường minh hết các hoạt động, dịch vụ hay mô hình cung ứng của lĩnh vực đặc thù này.
Các loại dịch vụ của logistics hàng không bao gồm:
1. Xử lý hàng hoá hàng không
Dịch vụ xử lý hàng hoá hàng không được dựa theo quy trình xử lý hàng nhập/xuất của bên hải quan soi chiếu an ninh, kiểm tra và chấp nhận hàng hoá.
Tuỳ theo quy trình cụ thể của từng đơn vị logistics hàng không mà các hoạt động liên quan đến xử lý hàng hoá hàng không có thể thay đổi, nhưng các điểm cốt lõi của loại dịch vụ này bao gồm:
- Tiếp nhận hàng hoá vào kho hàng không
- Bốc dỡ, chất xếp hàng hoá từ/khỏi máy bay
- Ghép hàng (Với các loại hàng không vừa đủ 1 mâm ULD)
- Bao bì, tem nhãn hàng hoá theo tiêu chuẩn của điểm đến
- Chấp nhận hàng
- Cân hàng
- Một số loại dịch vụ khác như: xuất vận đơn hàng không (AWB), điều chỉnh hoặc huỷ hoá đơn, gia cố kiện hàng, bổ sung AWB thứ cấp (HAWB), vận chuyển hàng đến các kho hàng không kéo dài.
Các loại hàng được xử lý tại các công ty logistics hàng không như:
- Hàng hoá thông thường
- Hàng quý hiếm
- Hàng khó bảo quản
- Hàng thực phẩm: hoa quả tươi, hàng đông lạnh, hàng tươi sống
- Hàng động vật sống
- Hàng nguy hiểm
- Hàng quan tài
2. Ga hàng hoá kéo dài

Đây là loại hình dịch vụ kho hàng không mới mẻ tại thị trường Việt Nam, về cơ bản đây là loại nhà ga hàng hoá hàng không có chức năng gần tương đương tại các sân bay, điểm khác biệt của loại hình dịch vụ này là các ga hàng hoá sẽ được bố trí tại các địa phương, nơi các doanh nghiệp sản xuất có cơ sở. Như vậy doanh nghiệp có điều kiện để tiếp cận nguồn hàng ở khoảng cách gần hơn, giúp tăng tốc độ lưu thông hàng hoá hơn ga hàng hoá truyền thống.
Các chức năng của ga hàng hoá kéo dài gồm:
- Nâng hạ lưu kho
- Soi chiếu, cân hàng
- Khai báo hải quan
- Chấp nhận hàng (Với dòng hàng hoá xuất đi)
- Tách, trả phân phối (Với dòng hàng hoá nhập về)
3. Dịch vụ kho vận
Đây có thể nói là phần dịch vụ chung nhất của các đơn vị logistics, các loại hình cho thuê kho cũng đa dạng dựa trên mô hình kinh doanh của công ty, các dịch vụ kho vận mà đơn vị logistics hàng không cung cấp bao gồm:
- Lưu trữ hàng hoá theo các loại hình như kho thường, kho lạnh, kho mát, kho AFS, kho CFS, kho hàng không, kho ngoại quan,….
- Kiểm soát hàng tồn kho bằng LIFO, FIFO tuỳ theo nhu cầu doanh nghiệp
- Xử lý đơn hàng, đóng gói, dán nhãn
- Vận chuyển và phân phối
4. Dịch vụ vận tải
Loại hình vận tải của các đơn vị logistics hàng không hiện nay rất đa dạng, có thể kể đến như:
- Vận tải hàng không
- Vận tải nội địa
- Vận tải thông thường
- Vận tải lạnh
- Vận chuyển container
- Vận chuyển chặng cuối
- Chuyển phát nhanh
- Vận chuyển xuyên biên giới
- Vận chuyển theo yêu cầu
5. Dịch vụ hải quan
Là hoạt động không thể thiếu trong việc xuất/nhập khẩu, thông quan hàng hoá. Năng lực của các đơn vị logistics hàng không về cung cấp dịch vụ hải quan thường dựa trên kinh nghiệm và quy trình tiêu chuẩn. Một số loại hình dịch vụ hải quan bao gồm:
- Khai thuê hải quan, đại lý hải quan
- Kiểm tra chuyên ngành
- Kiểm hoá lô hàng
- Xin CO
- Xin hoàn thuế xuất nhập khẩu
- Tham vấn giá
- Uỷ thác xuất/nhập khẩu
6. Các dịch vụ khác
Tuỳ vào từng công ty logistics hàng không mà các đơn vị sẽ cung cấp thêm một số dịch vụ khác như:
- Đào tạo cho nhân sự trong ngành
- Dịch vụ cơ sở hạ tầng logistics
- Cho thuê văn phòng
#2. Khái niệm giữa “Vận tải Hàng không” và “Logistics Hàng không”
Rất nhiều cá nhân và doanh nghiệp nhầm tưởng rằng “Logistics Hàng không đơn thuần chỉ là vận tải hàng không”.
Trên thực tế, vận tải Hàng không chỉ là một phần nhỏ trong hoạt động Logistics Hàng không.
Xét về công năng hoạt động:
– Vận tải Hàng không là việc sử dụng phương tiện vận tải bằng máy bay để vận chuyển hàng hóa từ nơi này đến nơi khác. Trong đó hàng hóa được đóng gói và chất xếp theo tiêu chuẩn của ngành hàng không. Việc vận chuyển được thực hiện bằng máy bay chở hàng chuyên dụng hoặc buồng chứa của máy bay vận tải hành khách.
– Logistics Hàng không bao gồm một chuỗi các dịch vụ từ nhận hàng, vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm thủ tục hải quan, các thủ tục giấy tờ khác, tư vấn khách hàng, đóng gói bao bì, ghi ký mã hiệu, giao hàng hoặc các dịch vụ khác có liên quan đến hàng hóa hàng không.
Đó là cả một hệ sinh thái dịch vụ nối dài, kết nối hàng hóa xuyên suốt từ bầu trời đến mặt đất.
Xét về mặt thời gian:
– Vận tải trên không chỉ chiếm 10 – 20% thời gian hoạt động trong Logistics Hàng không
– Hơn 80% thời gian còn lại liên quan đến các hoạt động dưới mặt đất.
Tất cả những phân tích trên cho thấy sự cách biệt rất lớn giữa 2 khái niệm “Vận tải Hàng không” và “Logistics Hàng không”.
Nếu như vận tải hàng không chỉ liên quan tới bầu trời thì Logistics Hàng không sẽ kết nối hàng hóa xuyên suốt từ bầu trời đến mặt đất.
Nguồn: https://als.com.vn/